Zonder diploma toch voor de klas

Het roer omgooien vergt zelfonderzoek, lef en doorzettingsvermogen. Mensen die dit graag zouden willen, worstelen vaak met onzekerheden zoals: ‘daar heb ik geen diploma voor’. Op deze krappe arbeidsmarkt zijn de juiste papieren lang niet altijd meer een ‘keiharde eis’. Soms is het gewoon doen én de kans grijpen als deze zich voordoet. Paula is hier een mooi voorbeeld van. Ze switcht van de zorg naar het onderwijs zonder haar onderwijsbevoegdheid.

Paula van As weet al jong dat ze graag iets met mensen wilde doen, maar de juiste richting vinden blijkt niet eenvoudig. Tijdens de middelbareschooltijd is het wiskundeleraar Rob, die iets bijzonders in haar ziet: het talent om anderen te helpen leren. Hij geeft haar het vertrouwen om een keer zelf voor de klas te staan. “Joh Paula, probeer jij eens deze les uit te leggen,” zegt hij. Paula is dan nog maar 15, maar het geeft haar een enorm gevoel van voldoening. “Daar haalde ik m’n uitdaging wel uit. Ik vond het écht leuk.” Toch duurt het nog even voor ze dit talent verder zou gaan volgen.

Geen ervaring, geen werk
Na het afronden van haar opleiding tot Onderwijsassistent lukt het Paula niet om direct een baan in het onderwijs te vinden. Er is nauwelijks werk beschikbaar voor iemand zonder ervaring. Tijdens haar zoektocht ontdekt ze onverwacht een andere richting: de gehandicaptenzorg. Haar moeder ziet een oproep voor vakantiewerk bij een zorginstelling en Paula besluit het erop te wagen. “Ik dacht: ik kan het proberen, terwijl ik verder zoek naar iets in het onderwijs,” vertelt ze. Wat begint als een tijdelijke oplossing, groeit al snel uit tot een langdurige werkplek. Ze krijgt de kans om mensen met ernstige meervoudige beperkingen te begeleiden, dat een nieuwe kijk op het vak geeft. “Het gaf voldoening om mensen blij te maken, zelfs als ze het zelf niet konden zeggen,” zegt Paula. “Ik haalde voldoening uit hun lach en die goede momenten, ondanks de zwaarte van het werk.”

Geen diploma
Toch blijft het gevoel knagen dat ze niet helemaal op haar plek zit. Paula mist een vast werkritme, en na drie jaar besluit ze weer om verder te kijken. Via een nieuw ouderinitiatief begeleidt ze jongeren met een verstandelijke beperking die voor het eerst zelfstandig gaan wonen. “Ik had geen diploma, maar besloot het gewoon te proberen. Deze kans moest ik grijpen.” Het project blijkt nog waardevoller dan ze had gedacht. Ze werkt met jongvolwassenen, bijna van haar eigen leeftijd, en moet een balans vinden tussen begeleiding en respect. “Ik was soms jonger dan de bewoners, maar toch de persoon die ze begeleidde. Dat was wel bijzonder.”

‘Ik heb geen diploma, maar dacht: ik kan het proberen’

onderwijsondersteuner

Meelopen
Toch blijft het onderwijs trekken, en na jaren in de zorg trekt Paula de stoute schoenen aan. Ze stuurt een open sollicitatie naar een school voor speciaal onderwijs. Ondanks dat ze niet de officiële diploma’s heeft, biedt de school haar de kans om een dag mee te lopen. Dat is genoeg voor Paula: “Ik zag meteen hoe iedereen op z’n eigen niveau en tempo werkte. Dat intrigeerde me. Na twee dagen wist ik: laten we gáán!”

Kansen pakken
De switch naar het onderwijs pakt goed uit. Paula komt al snel op haar plek terecht als onderwijsondersteuner. Dankzij haar achtergrond in de zorg vindt ze direct aansluiting bij de leerlingen. Ze weet om te gaan met diversiteit en voelt de impact van haar werk. “Ik zie leerlingen, die soms lange tijd thuis hebben gezeten, opbloeien en weer enthousiast worden over hun toekomst. Dat vind ik het mooiste.” Haar leidinggevenden merken ook dat Paula volledig op haar plek zat. Ze krijgt al gauw te horen: “Het lijkt alsof je hier al jaren werkt.” Binnen de kortste keren schuift ze door naar de plek van mentor. “Een extra uitdaging”. Wederom pakt Paula de kans die zich voordoet!

‘Ik heb twee dagen gesnuffeld en dacht: laten we gáán!’

Een tijdje terug heeft Paula na lange tijd weer contact met wiskundeleraar Rob. “Geen wiskundedocent geworden zie ik, maar wel het onderwijs in, gelukkig!”, is het eerste wat hij zegt. Ze bedankt hem dat hij haar destijds voor de klas zette. “Want daardoor heb ik stiekem altijd geweten dat het onderwijs iets voor mij was.”

Paula deelt haar succes met iedereen die twijfelt over een carrièreswitch. “Het is soms een kwestie van durven. Diploma’s zijn belangrijk, maar niet allesbepalend. Werkervaring is óók kennis.” Haar tip? “Ga eens meelopen op plekken die je interesseren en stel jezelf de vraag: wat heb ik te verliezen?”

Durf de sprong te wagen. Kansen zijn er, en soms hoef je alleen maar ja te zeggen. #watisjouwverhaal